Je wilt graag weten waar je aan toe bent. Daarom vinden sommigen wetten en regels vaak fijn. Sommigen voelen zich ongemakkelijk en onrustig als zaken vaag zijn, er geen duidelijke afspraken zijn of ze niet gehandhaafd worden. Je wilt zekerheid.
Hoe moet dat dan in de chaordische wereld waar er meerdere wegen naar Rome leiden, experts het vaak oneens zijn over de juiste weg en de werkafspraken zich voortdurend ontwikkelen? Hoe weet je dan waar je aan toe bent?
Nah, eitje. De vorige paragraaf zegt precies waar je aan toe bent. Er zijn meerdere aanpakken mogelijk om hetzelfde doel te bereiken. Kies er een en steek van wal. If you are at a fork in the road, take it.
Betrek experts met verschillende visies en zienswijzen, hoor ze aan, slaap er een nacht over en kies een route. Mogelijk een route die elementen van meerdere experts verenigt.
Zorg voor een duidelijke bestemming—Rome—zodat iedereen zich ongeveer in dezelfde richting beweegt, gelijkgericht is. Zorg dat die bestemming tot de verbeelding spreekt, uitnodigt, energie en zin geeft, verlangen oproept.
Koester autonomie in alle lagen, de mogelijkheid om zelf wetten en regels te bepalen. Ent ze op waarden. Ent principes op die waarden. Ontwikkel wet en regelgeving die de waarden en principes laten schitteren. Verzeker je ervan dat de waarden en principes het beste in de mens naar boven halen, zich in het bijzonder richten op een bloeiende interactie tussen mensen, teams, organisaties en samenlevingen. Breng tenminste twee lagen aan in de wetgeving: een die heel moeilijk en onder speciale omstandigheden te wijzigen is en een die meer tactisch, operationeel en situationeel aan te passen is.
Waak ervoor dat de zaak niet vastloopt in een overmatig geordende bureacratie. Ontregel het dan. Letterlijk. Wees intelligent ongehoorzaam. Introduceer de Chaos Monkey.
Vereenvoudig gecompliceerde zaken. Identificeer delen die verregaand of volledig gemechaniseerd en geautomatiseerd kunnen worden, waarbij je de menselijke maat waarborgt. Kortom, denk complexe zaken om naar gecompliceerde en deel gecompliceerde zaken op in vanzelfsprekende waar je nooit meer naar om hoeft te kijken. Klink het in.
Speur actief naar zaken die niet meer werken of zelfs tegenwerken en neem daar rücksichtslos afscheid van. Calculeer dat in bij de oplevering! Verwijderingskosten.
Beschouw echt chaos en crises als enorme kansruimtes. Het Veld der Mogelijkheden. Pik er krenten uit en implementeer die vervolgens. Zie het als een reis—naar Rome.
In de complexe wereld heb je veel zekerheid: je weet in welke situaties precies hoe je kunt reageren. De insteek, het proces is duidelijk. Omdat je zelfs dat proces doorontwikkeld, blijf je actueel en effectief. Je hebt zelfs je zich immers ontwikkelende doorontwikkelproces helder. Kortom, waar maak je je zorgen over.
En zo is de cirkel rond en weet je precies waar je aan toe bent.