Bloeien vat het economisch model op hoofdlijnen samen. Hier lees je enkel concrete voorbeelden die het huishouden—ofwel de economie—verduidelijken. Onze economie is geënt op onze gedegen ecosofie.
Voorbeeld: één maand
Stel je voor dat Jan een Meemaker is en zijn huidige klant is Innitech en dat Innitech met De Zaak een overeenkomst heeft voor de inzet van Jan. Jan’s tarief is €100 per uur. Stel, de huidige bijdrage per maand is 5% + €100.
- In januari werkt Jan 100 uur voor Innitech.
- Aan het eind van januari voegt Jan een regel toe aan het factuurrekenblad—een enkelvoudige Google spreadsheet voor iedereen aangesloten bij De Zaak—die aangeeft dat Innitech voor €10.000 gefactureerd dient te worden.
- De Zaak stuurt voor Jan’s diensten een factuur van €10.000 aan Innitech.
- Jan stuurt vanuit zijn eigen bedrijf een factuur van €9.500 aan De Zaak (€10.000 minus de 5% “verlichting” van De Zaak).
Resultaat voor januari
Innitech betaalt €10.000, Jan’s bedrijf verdient €9,500 en De Zaak stopt €500 in de pot om de gezamenlijke kosten te dekken.
Verder stuurt De Zaak elk kwartaal een factuur naar Jan’s bedrijf van €300 (3 × €100, de maandelijkse vaste bijdrage).
Laten we dit allemaal eens op een rijtje zetten.
Voorbeeld: één jaar
Stel dat Jan hetzelfde bedrag als hierboven verdient, elke maand een heel jaar lang. In dat geval is het netto resultaat:
- Innitech betaalt De Zaak €120.000 voor Jan’s diensten (€10.000 × 12 maanden).
- Jan verdient €114.000 voor zijn diensten bij Innitech (95% × de inkomsten van Innitech).
- De Zaak stopt €6.000 van Jan’s werk voor Innitech in de verlichtingspot (5% × de inkomsten van Innitech).
- Jan betaalt €1.200 aan De Zaak aan vaste bijdragen (12 × €100).
- Jaarresultaat:
- Innitech: –€120.000.
- Jan: +€112.800 (€114.000 – €1.200).
- De Zaak: +€7.200 (€6.000 + €1.200).
Voorbeeld: Jan raakt het plafond
Stel dat het plafond voor de bijdrage aan De Zaak €10.000 per jaar is.
Stel je bovendien voor dat Jan beroemd wordt voor zijn kwaliteiten op het gebied van cyber security en daarmee een klus scoort bij Cyberdyne voor een tarief van €200 per uur (iets met robots; ze doen er heel geheimzinnig over). Jan werkt nog steeds 100 uur per maand. De rest van zijn tijd besteed hij aan zijn gezin en hobby’s.
Dat betekent dat Jan €240.000 naar binnen trekt zodat de bijdrage aan De Zaak €24.000 is. Dat is belangrijk meer dan het plafond van €10.000 en dan hebben we de bijdrage van €100 per maand nog niet eens meegerekend. Het hele punt van het plafond is om ervoor te zorgen dat de kosten van meedoen met De Zaak binnen de perken blijft voor de best betaalde meemakers.
Jan vertelt het kantoor dat de kans groot is dat hij het plafond zal raken dit jaar, dus is er geen reden om hem te vermoeien met de procentuele bijdrage. In plaats daarvan vangt Jan dus 100% van wat hij verdient en factureert De Zaak elk kwartaal gewoon het plafondbedrag van €2.500 (€10.000 per jaar gedeeld door 4 kwartalen). Eenvoudig.
Mocht blijken dat Jan het bij het verkeerde eind heeft (omdat Cyberdyne zijn inzet annuleert) dan berekenen we de zaak gewoon opnieuw. Een kleine moeite, gewoon een interne berekening die de klanten niet zien.
Voorbeeld: de bijdragen aanpassen
Tegen het einde van het jaar merkt het bestuur op dat De Zaak teveel geld verzamelt. Dat klopt niet met de intentie om slechts een beperkte liquiditeitsbuffer te hebben in plaats van stapels geld. Lees maar eens in bloeien waarom we geen bergen geld willen verzamelen. Daarom verlagen ze de bijdrage naar 3% + €80 per maand en het plafond naar €8.000. Jippie!
Hoe zit dat met belastingen en BTW?
Belastingen en BTW? Oh ja, dat maakt weer een troep van bovenstaande zuivere berekeningen. We hebben experts ingehuurd die dat netjes voor ons regelen. Dus vallen we je niet met de details lastig.
Hoe zit dat met gezamenlijke risico’s? Wat als er iemand in financiële problemen raakt?
Wat als een consultant geen klus kan krijgen voor een langere periode? Of wat als een klant plotseling failliet gaat en niet betaalt? Wat als een consultant ernstig ziek wordt?
In traditionele adviesbureaus ontvangt een werknemer elke maand netjes salaris en de werkgever dient zich voor financiële risico’s voor te bereiden met zaken zoals geldbuffers en verzekeringen. Maar De Zaak is meer een bos samenwerkende onafhankelijken en we laten het meer aan elk individueel om binnen haar of zijn bedrijf de risico’s en verzekeringen te regelen. Het is meer hun zaak, zeg maar.
Ondanks dat kan het vanzelfsprekend klinken dat De Zaak kan voorzien in een appeltje voor de dorst voor elke deelnemer, een gedeelde zak met geld om een deelnemer te ondersteunen die ineens in geldproblemen komt. Dat geld moet ergens vandaan komen en zorgt er dan linksom of rechtsom voor dat de bijdrage aan De Zaak toeneemt.
Ieder mens heeft een eigen risicoprofiel. Sommigen zijn heel behoedzaam, houden hun uitgaven laag en bufferen een grote zak geld voor een regenachtige dag. Anderen zijn avontuurlijker en geven het meeste wat ze verdienen uit en raken betrokken bij riskante projecten die al dan niet afbetalen. Sommigen zijn heel goed met geldbeheer, terwijl anderen er slordig mee omgaan.
Als resultaat leiden onze gesprekken altijd met mensen verdeeld over twee kampen:
- Ja: “Een verzekering zal mijn vrijheid en zelfverzekerdheid verhogen omdat De Zaak mij zal ondersteunen als ik in tijdelijke geldproblemen raak.”
- Nee: “Een verzekering verlaagt mijn vrijheid en zelfverzekerdheid omdat het de bijdrage aan De Zaak verhoogt. Ik beheer mijn risico’s prima vandaag doordat ik geld opzij zet en onnodige uitgaven minimaliseer.”
Hier komen onze uitgesproken kernwaarden in het spel. Vrijheid is een kernwaarde en financiële stabiliteit is dat niet. Dat betekent niet dat financiële stabiliteit onbelangrijk is. Het betekent dat mensen zich primair vanwege vrijheid hebben aangesloten bij De Zaak en dat is inclusief de vrijheid om je eigen geld- en risicozaken te regelen.
Deze beredenering leidt altijd tot dezelfde conclusie:
- Compromis: “Sommigen willen een collectieve verzekering, sommigen niet. Daarom leggen we het niemand op. In plaats daarvan kunnen degenen die dat willen en er voor willen betalen samenkomen en er collectief een opzetten. Op die manier is verzekeren een opt-in.”
Kortom, iemand die collectief risicobeheer wenst is vrij om daar een voorstel voor te doen waar anderen mogelijk aan mee willen doen, maar risicoverzekering is niet in de handen of het beheer van De Zaak. Perfect geval voor opstijgen.
De 1k-club
Om de eenvoudige financiële “verzekering” leven in te blazen, kan je denken aan het oprichten van een “1k-club”. Dat is een vrijwillige risicopot gemaakt om specifieke gevallen waarin een klant—om welke reden dan ook—de rekening niet betaalt af te handelen. Als lid van de 1k-club zeg je, “Als iemand anders van De Zaak niet betaalt krijgt voor haar of zijn werk dan ben ik bereid €100 in de pot te gooien, mits ik het niet te vaak gebeurt en ik het kan betalen.” De 1k-club ondersteunt iedereen bij De Zaak, niet alleen de leden van de 1k-club. Het idee daarbij is dat iemand buiten de club uitbetaald word daarna moreel welwillender is om lid te worden. Met 10 leden kan je zo op korte termijn €1.000 uitbetalen. We verwachten dat er niet of nauwelijks gebruik gemaakt wordt van de mogelijkheid, maar het is prettig om het achter de hand te hebben, het is volledig vrijwillig en de administratieve rompslomp is minimaal. Enorm De Zaak.
Nu je weet hoe we huishouden kan je lezen waarom dit systeem voor ons werkt.