Besturen

De Nederlandse wetgeving schrijft het hebben van een bestuur voor. In de meeste bedrijven wordt het bestuur aangewezen door de eigenaren om hen te representeren zodat de managementgroep onder leiding van de directeur het geheel bestuurt volgens de richtlijnen van de eigenaren en het bestuur.

Bij De Zaak werkt dat wat anders. Ten eerste nodigen we alle Zakenlieden die tenminste twee jaar aan boord zijn uit tot mede-eigenaar. Ten tweede houden we elk jaar verkiezingen voor de leden van het bestuur waarin alle Zakenlieden, mede-eigenaar of niet, stemrecht hebben. Omdat we de rol van directeur hebben geschrapt en omdat we zeer autonome Zakenlieden hebben valt er heel weinig te managen.

Wat doet het bestuur?

De leden van het bestuur hebben elke vier weken overleg. De belangrijkste verantwoordelijkheid is De Zaak te verzekeren van een gezonde financiële huishouding en van gelukkige meemakers. Het overleg is open voor iedereen.

Financieel beheer betekent een scherp oog te houden op de liquiditeit voor het kunnen doen van de dagelijkse zaken en het streven naar een nulresultaat tegen het einde van het fiscale jaar. Huishouden legt uit hoe onze economie werkt.

Het bestuur zoekt proactief contact met Zakenlieden die laag scoren op de geluksindex en naar manieren om die personen blijer te maken.

Het sjabloon voor de agenda van de bestuursvergadering ziet er zo uit:

1. Verkiezing van de secretaris, voorzitter en getuige van de bijeenkomst.
2. Inroosteren van de volgende bijeenkomst,
3. Informatieronde.
4. Doorlopen van het vorige protocol en haar actiepunten.
5. Doorlopen van het huishouden.
6. Doorlopen van de geluksindex—het bestuur creëert actiepunten om Zakenlieden met een lage geluksscore te contacteren.
7. Vooruitzicht evenementkalender.
8. Vrije onderwerpen:
   • Onderwerpen op plakbriefjes.
   • Triage.
   • Afwerken op volgorde.

Hoe kiezen we het bestuur?

Het bestuur wordt elk jaar tijdens de onconferentie in de herfst gekozen. Het bestuur bestaat uit vier personen;

1. Voorzitter.
2. Bestuurslid 1.
3. Bestuurslid 2.
4. Bestuursvrijwilliger.

Verkiezingen

Voordat de verkiezingen schrijven vrijwilligers die in het bestuur willen zitten hun naam ter overweging op een daarvoor aangewezen muur. Vaak worden mensen gevleid om za aan te moedigen zich kandidaat te stellen. Meestal zijn er twee of drie aanmeldingen voor de rol van voorzitter en enkele anderen melden zich voor de overige posities.

Zodra het tijd is voor de verkiezingen verzamelen zich alle Zakenlieden in een grote kring. Eén van de facilitatoren van de onconferentie leidt het hele verkiezingsproces waarin we per keer één lid kiezen in de eerder genoemde volgorde op basis van gesloten stemming en relatieve meerderheid.

Voor elke positie in het bestuur:

1. Elk Zakenlid kan elk ander Zakenlid nomineren.
2. Genomineerden die de nominatie accepteren krijgen kort de gelegenheid te motiveren waarom voor haar of hem te kiezen.
3. Elk Zakenlid brengt een stem uit door de naam van hun favoriete kandidaat op een stuk papier te schrijven en dat in een mand in het midden van de kring te leggen.
4. Wanneer alle stemmen zijn uitgebracht tellen twee of drie mensen de stemmen in het bijzijn van iedereen. De kandidaat met de meeste stemmen wordt zonder verder poespas als winnaar uitgeroepen.
5. We herhalen dit proces tot alle posities gevuld zijn.

Omdat we telkens voor één positie stemmen hebben we de. mogelijkheid om voor een sterk team te stemmen. Stel dat de voorzitter een intuïtieve agile coach is, dan stemmen de leden in de volgende ronde mogelijk op een bedachtzamen techneut om een gebalanceerd team te krijgen.

Resultaten uit het verleden laten vaak een mix zien van één coach en één techneut en twee vrijwilligers.

Historie en toekomstige richting

Dit proces heeft zich ontwikkeld uit vele verschillende experimenten. Twee voorbeelden uit eerdere situaties zijn:

1. Een eenpersoons nominatiecomité die met ieder praat om haar of zijn opinie te horen en vervolgens een suggestie samenstelt die altijd verkozen wordt.
   1. Voordeel: je stelt een team samen.
   2. Nadeel: troebel proces en het schaalt niet.
2. Gesloten stemming. De drie personen met de meeste stemmen vormen het bestuur.
   1. Voordeel: makkelijk en billijk, schaalt.
   2. Nadeel: gebrek aan transparantie; onmogelijk om voor een team te stemmen, allen individuen; representeert niet alle verschillende gezichtspunten.

Nu kijken we naar de mogelijkheid om het bestuur met de sociocratisch verkiezingsmethode samen te stellen zodat we meer terugkoppeling en redenering mee kunnen nemen in het samenstellen.